Bezoek de open monumenten in Oost Gelre

Sint-Werenfriduskerk in Zieuwent

Op deze dag staat de Sint-Werenfriduskerk in Zieuwent centraal. De kerk opent haar deuren én laat haar geheimen zien: van zolder tot kelder. De kerk is gebouwd in 1899 en ontworpen door architect J.W. Boerbooms. De toren is 75 meter hoog en daarmee de hoogste van de Achterhoek. Samen met de pastorie, het koetshuis en het park vormt de kerk een herkenbare plek in het dorp.

Officiële opening

De Open Monumentendag begint om 10.00 uur met een officiële opening in de kerk. De voorzitter van Open Monumentendag Oost Gelre heet u welkom. Daarna spreekt de beheercommissie van de kerk. Wethouder Ellen Dusseldorp-Ribbers verricht de openingshandeling en geeft daarmee het startsein voor Open Monumentendag 2025.

Verschillende activiteiten

In samenwerking met de Nationale Orgeldag krijgt u een unieke kans om het beroemde Eggertorgel van dichtbij te beleven. U kunt de koorzolder bezoeken, uitleg krijgen van de organist en het orgel zelf bespelen. Daarnaast zijn er rondleidingen, een tentoonstelling van kerkattributen, een audiotour en een puzzeltocht voor kinderen. Ook de pastorietuin, de Hof van Lof, is te bezoeken.

Kom langs en ontdek de geheimen van deze bijzondere kerk. 

• Adres: Dorpsstraat 41 in Zieuwent
• Website Paulus en Ludger

Meer monumenten & activiteiten in Oost Gelre

Naast Zieuwent zijn er verspreid over Oost Gelre nog veel meer plekken te bezoeken. Elk met een uniek verhaal.

Stadsboerderij in Groenlo

De Stadsboerderij Grolle in het centrum van Groenlo stamt uit 1623 en is een uitzonderlijk goed bewaard voorbeeld van een vroeg-17e-eeuwse stadsboerderij. Het is de enige in de stad en verre omgeving. De iconische toog uit 1623 versterkt het historische karakter van dit monument. Samen met de originele estrikken vloer, bedstee, schouw, weefkamer en boerenwerktuigen biedt het museum een goed beeld van het plattelandsleven van vroeger.

Architectuurexpositie: erfgoed en toekomst

Tijdens deze dag is er hier een bijzondere expositie te zien van 2 gerenommeerde Groenlose architecten: Van der Heijden Architecten en Erik Wamelink. Zij tonen hun werk en zijn zelf aanwezig om toelichting te geven. De expositie laat zien hoe moderne architectuur verbonden blijft met erfgoed. Bezoekers kiezen uit een twintigtal ontwerpen dat ene ontwerp dat over 50 jaar monumentaal zal zijn.

• Adres: Notenboomstraat 15 in Groenlo
• Website Stadsboerderij Grolle

Stoomhoutzagerij Nahuis in Groenlo

De Stoomhoutzagerij Nahuis in Groenlo is een uniek industrieel monument. De zagerij ontstond rond 1918 uit een radmakerij die al sinds circa 1850 bestond. Dankzij de komst van een krachtige stoommachine groeide het uit tot een moderne houtzagerij. De originele machine- en ketelloods zijn nog aanwezig. Sinds 1993 is het een werkend museum en rijksmonument, met dank aan vrijwilligers. Na een grootscheepse restauratie is het museum in 2025 opnieuw geopend. De ketel en het ketelhuis zijn volledig hersteld.

Zagerij in actie

Tijdens de Open Monumentendag komt de zagerij letterlijk onder stoom. Bezoekers krijgen een zeldzame kans om het traditionele zaagproces van boomstam tot plank live te ervaren. De geur van vers zaagsel, het geluid van de stoomfluit en het ritme van de drijfriemen brengen het ambacht en de techniek van vroeger tot leven.

• Adres: Winterswijkseweg 47 in Groenlo
• Website Stoomzagerij

GOLS-station in Groenlo

Het voormalig GOLS-station was ooit onderdeel van de Geldersch-Overijsselsche Lokaalspoorweg-Maatschappij (GOLS), opgericht in de late 19e eeuw. Deze lokaalspoorlijnen vervoerden onder andere hout en verbonden industrieën zoals de zagerij met het bredere spoornetwerk. Het station speelde een belangrijke rol in de economische ontwikkeling van de regio. In 2017 is Stichting GOLS Station Groenlo opgericht met als doel het emplacement te restaureren. De stichting wil straks een volwaardig Museum GOLS openen. Dankzij de inzet van vrijwilligers is het terrein nu al toegankelijk tijdens open dagen.

Spoorbeleving

Tijdens Open Monumentendag krijgt u een voorproefje van het toekomstige museum. U kunt het terrein bezoeken en een blik werpen in een speciaal geplaatste wagon, ingericht voor een nieuwe VR-beleving. Ook is er een indrukwekkende modelbouwlocomotief (schaal 1:11) te zien, rijdend over een 20 meter lange spoorbaan. Een unieke ervaring voor jong en oud.

• Adres: Stationslaan 11 in Groenlo
• Website Museum Gols

Molen Hermien in Harreveld

Molen Hermien in Harreveld is een rijksmonument. De stellingmolen werd in 1819 gebouwd door J.J. von Raesfeld op het voormalige landgoed van Kasteel Harreveld. De molen is uitgevoerd in de typische Achterhoekse beltkorenmolenstijl van molenmaker Kreeftenberg. Opvallend zijn de houten schaliën op kap en romp: ruim 17.000 eikenhouten plankjes, waarvan 6 stijlen nog origineel zijn uit 1819. In 1900 liet kleindochter Bernardine de Both de molen na aan de parochie. Daarna kwam het in handen van de familie Wolterink, tot vrijwilligers in 1974 het beheer overnamen.

Draaidag

Tijdens de Open Monumentendag is Molen Hermien weer in werking te zien. U kunt de molen van dichtbij bekijken, het ambacht ervaren en in gesprek gaan met de molenaars. Zij vertellen u graag meer over de werking, het onderhoud en de geschiedenis van deze bijzondere molen.

• Adres: Varsseveldseweg 88 in Harreveld
• Website Molen Hermien

Wereldwinkel in Groenlo

De Wereldwinkel in Groenlo zit in een karakteristiek pand uit het begin van de 20e eeuw. Ooit zat hier een bakkerij en snoepwinkeltje in. Het gebouw is een fraai voorbeeld van de Art Nouveau-stijl en draagt bij aan de culturele sfeer van de Beltrumsestraat. Sinds 2011 is het de thuisbasis van de Wereldwinkel. Hier krijgen ambachtslieden uit binnen- en buitenland een eerlijke prijs voor hun producten.

Architectuur en adaptief hergebruik

U kunt deze dag niet alleen de winkel bezoeken, maar ook het gebouw bewonderen. Voor liefhebbers van architectuur is dit een mooi voorbeeld van adaptief hergebruik: een hedendaagse functie in een historisch kader. De Wereldwinkel is ook op zondag 14 september geopend.

• Adres: Beltrumsestraat 28 in Groenlo
• Website Wereldwinkel Groenlo

Calixtusbasiliek in Groenlo

De imposante Calixtusbasiliek in Groenlo is een markant gebouw met een rijke geschiedenis. De kerk werd in recordtijd gebouwd: binnen anderhalf jaar stonden de kerk, sacristie en pastorie. Architectenbureau Cuypers, met Jan Stuyt als projectarchitect, ontwierp meerdere panden in Groenlo, waaronder ook Huize Grol. In 2014 werd de kerk door paus Franciscus verheven tot basiliek minor. Binnen bevindt zich het monumentale Adema-orgel uit 1926. Het instrument telt 36 registers, diverse tongwerken en mixturen, en beschikt over een vrij pedaal en elektro-pneumatische tractuur.

Orgelconcerten

Tijdens de Open Monumentendag vormt de Calixtusbasiliek het decor voor een reeks orgelconcerten. Verschillende organisten brengen het Adema-orgel tot leven met muziek die past bij de sfeer van dit monumentale gebouw. Ook het koorzolder is geopend voor publiek.

• Adres: Kerkstraat 8 in Groenlo
• Website Calixtus

Kom, ontdek en beleef het erfgoed van Oost Gelre!

Of u nu van muziek, architectuur, techniek of geschiedenis houdt: er is voor ieder wat wils. Een dag vol verhalen, verborgen plekken en bijzondere ontmoetingen.’ De toegang tot alle activiteiten is gratis.